Dù là nhãn hàng xa xỉ hay nhà bán lẻ bình dân, dường như không còn ranh giới nào giữa các thương hiệu với nhau và với các KOLs, influencers trong ngành thời trang.
Vì sao ngành thời trang cần những cú "bắt tay"?
Mô hình kết hợp giữa thương hiệu với thương hiệu và với người nổi tiếng quan trọng về cả yếu tố sáng tạo lẫn kinh doanh trong làng thời trang và đã xuất hiện trên thế giới từ khá lâu.
Xét về khía cạnh sáng tạo, sự hợp tác giúp mở rộng khả năng sáng tạo. Mời một đối tác có cái nhìn khác với bản thân giúp mang lại nhiều kết quả ngẫu hứng, bất ngờ cho thương hiệu.
Ngoài ra, khi bắt tay với nhau, các thương hiệu hay người nổi tiếng đang tiếp cận nhóm khách hàng và người hâm mộ của nhau, từ đó giúp mở rộng thị trường khách hàng tiềm năng trong kinh doanh và tăng độ nhận biết của mình.
Những màn hợp tác kinh điển trong làng mốt
Thập niên 1930: Elsa Schiaparelli và Salvador Dalí
Vào đầu thế kỷ 20, Elsa Schiaparelli là một trong những nhà thiết kế haute couture có sức ảnh hưởng nhất trong làng thời trang.
Màn bắt tay giữa Schiaparelli và danh họa Salvador Dalí để tạo ra chiếc đầm organza vẽ họa tiết tôm hùm (1937), chiếc váy bị xé (1938) và chiếc mũ hình chiếc giày úp ngược ra mắt mùa Thu Đông 1937 đã tạo ra cơn sốt trong làng mốt.
Các thiết kế này tạo nên tiền đề cho những cú bắt tay khác giữa thời trang và nghệ thuật về sau, đánh dấu sự một cột mốc quan trọng trong lịch sử ngành thời trang.
Thập niên 1960: Yves Saint Laurent và Piet Mondrian
Thập niên 1960, thời trang và nghệ thuật tìm cách tiếp cận đám đông thay vì chỉ dành cho tầng lớp thượng lưu như trước kia.
Dẫn đầu làn sóng này là Yves Saint Laurent và Piet Mondrian. Yves Saint Laurent đã đưa những đường kẻ đa sắc phong cách tối giản của Piet Mondrian lên trang phục của mình. Khi ra mắt bộ sưu tập Thu Đông 1966, chiếc đầm Mondrian đã khiến giới mộ điệu thán phục.
Sự kết hợp này cho thấy sự bắt tay giữa nghệ thuật và thời trang có thể mang lại những giá trị kinh doanh tốt, được vinh danh là một trong những trang phục có sức ảnh hưởng nhất thế kỷ.
Năm 1996: Louis Vuitton kết hợp với 7 nhà thiết kế thời trang
Đây là sự khởi đầu cho màn bắt tay giữa những nhà mốt và nhà thiết kế thời trang. Năm 1996 kỷ niệm 100 năm tuổi họa tiết monogram của Louis Vuitton, vì vậy "ông lớn" này đã tìm đến những nhà thiết kế khác, mời họ thỏa sức sáng tạo với họa tiết kinh điển của mình.
Điều đáng để ý là tất cả những nhà thiết kế được mời tham gia dự án này đều có thương hiệu thời trang riêng, nhưng LV không hề sợ tuyên truyền cho đối thủ cạnh tranh mà xem như đó là một cách hay để nâng tầm sức sáng tạo trong thời trang.
Kết quả của màn hợp tác là những sản phẩm đầy chất ngẫu hứng như hộp đựng đĩa nhạc LP của Helmut Lang, balo với dù che mưa từ Sybilla, hộp đựng giày của Manolo Blahnik hay chiếc túi tote bằng nhựa trong suốt từ Isaac Mizrahi.
Năm 2001: Louis Vuitton với Stephen Sprouse và khái niệm “phiên bản giới hạn” (limited edition)
Người đã có công gầy dựng mô hình những bộ sưu tập phiên bản giới hạn được ưa chuộng ngày nay hẳn là Marc Jacobs, khi ông còn là Giám đốc sáng tạo của Louis Vuitton (1997 – 2014).
Limited edition là những sản phẩm được sản xuất với số lượng cực kỳ giới hạn. Một khi bán hết, nhà mốt sẽ không sản xuất thêm. Nhờ số lượng có hạn mà các thiết kế được bày bán ở mức giá cao hơn dòng sản phẩm bình thường.
Louis Vuitton khi đó đã bắt tay với nghệ sỹ đương đại Stephen Sprouse để tái thiết kế logo LV để cho ra những chiếc túi được phủ dòng chữ Louis Vuitton viết theo phong cách graffiti phá cách.
Các mẫu túi này nhanh chóng cháy hàng và khai mở một thị trường second hand cho hàng xa xỉ khi được bán lại với mức giá không giảm, hoặc thậm chí cao hơn so với giá xuất xưởng của sản phẩm.
Năm 2004: H&M và Karl Lagerfeld: Khi thời trang nhanh kết hợp thời trang cao cấp
Năm 2004, Karl Lagerfeld trở thành nhà thiết kế đầu tiên công khai bắt tay với thương hiệu thời trang nhanh H&M, phá vỡ "quy tắc ngầm" về sự cạnh tranh giữa thời trang cao cấp và các thương hiệu thời trang nhanh.
Bộ sưu tập có giá tương đối bình dân, nhưng mang phong cách cao cấp đúng chất Karl Lagerfeld.
Trước khi bộ sưu tập mở bán ngày 12/11/2004, các tín đồ thời trang đã cắm trại qua đêm tại cửa hàng H&M vòng quanh thế giới để chờ đón dòng sản phẩm này. Bộ sưu tập được bán sạch sẽ trong vòng 30 phút mở bán.
Kết quả của màn bắt tay này đã tạo ra một trào lưu kết hợp giữa thời trang cao cấp và bình dân trong nhiều thập kỷ kế tiếp như H&M với Versace, Giambattista Valli, Kenzo hay Target và Missoni, Tory Burch, Thakoon,...
Năm 2017: Louis Vuitton x Supreme đánh dấu kỷ nguyên của luxurious streetwear
Màn bắt tay giữa hai thương hiệu – một xa xỉ, một streetwear đã gây sốc cho giới thời trang, nhất là vì Louis Vuitton từng muốn kiện Supreme ra toà năm 2001.
Supreme vào năm 2017 đã có vị thế “ông lớn” trong thị trường streetwear. Nhận ra cơ hội để tiếp cận giới trẻ đang là fan của streetwear, LV đã mời Supreme bắt tay. Lá thư "dọa nạt" mà Louis Vuitton từng gửi cho Supreme cũng được in ra và dùng trang trí sàn runway năm 2017.
Màn bắt tay giữa Louis Vuitton và Supreme đánh dấu việc làng thời trang cao cấp chấp nhận thời trang đường phố là một xu hướng giúp trẻ hóa thương hiệu.
Một số case study nổi bật khác
Có thể kể đến đôi giày Air Jordan 1 High OG do Dior và Nike hợp tác theo mô hình limited edition, hay sự kết hợp giữa các thương hiệu Valentino x Onitsuka Tiger, Adidas x Prada, Gucci x The North Face,...
Tại Việt Nam, cú bắt tay giữa nhà thiết kế Công Trí với thương hiệu Biti's cho ra đôi giày thể thao Limitless hay phiên bản giới hạn của hãng son M.O.I do Hồ Ngọc Hà sáng lập kết hợp với Công Trí cũng đáng để chú ý.
Tổng hợp