Không có phân phối, không có giao dịch
Đối với các nhà bán, phân phối là một mắt xích hết sức quan trọng trong quá trình mua bán hàng hóa.
Thế nhưng, không phải nhà bán nào cũng biết cách thức cũng như lên một chiến lược phù hợp để đạt sự tối ưu khi phân bổ hàng hóa của mình.
Ba thực trạng khó khăn của nhà bán hàng điển hình là: dịch vụ kho bãi, chuỗi cung ứng và tính hiệu quả trong khâu vận hành
Vấn đề kho bãi - Giá mặt bằng cao, quản lý lại yếu
Dịch vụ kho bãi có vai trò cung cấp không gian để lưu trữ và bảo quản nguyên vật liệu, bán thành phẩm để phục vụ cho hoạt động sản xuất và kinh doanh của nhà bán.
Tuy nhiên, chi phí logistics của Việt Nam chiếm khoảng hơn 20% GDP còn còn cao khi so với mức chi phí logistics trung bình trên thế giới, chỉ khoảng 11% GDP.
Nghịch lý là, theo một báo cáo của Ngân hàng Thế giới, lý do năng lực kho vận thấp và chi phí cao của Việt Nam lại không nằm ở chi phí vận tải mà đến từ chi phí kho bãi, hệ thống quản lý hàng tồn.
Đây cũng chính là vấn đề gây đau đầu cho các nhà bán khi sử dụng dịch vụ kho bãi khi phải gánh chịu chi phí cao, quản lý kém.
Nguyên nhân dẫn đến chi phí kho bãi cao được hầu hết các công ty nhận định là do quỹ đất, giá thuê mặt bằng và kế hoạch quy hoạch các trung tâm logistics còn thiếu hoặc chưa hợp lý.
Mặt khác, giá thuê kho cũng được dự báo sẽ gia tăng trong một vài năm tới với tốc độ trung bình khoảng 1,5% đến 4% mỗi năm.
Bên cạnh đó, bài toán gây nhức nhối các nhà bán hàng không chỉ dừng ở chi phí cao.
Theo chia sẻ của một người trong nghề “Chất lượng quản lý của cảng Hải Phòng còn yếu. 80% các bến đều do doanh nghiệp Nhà nước vận hành và đều thiếu hiệu quả. Nhiều khi doanh nghiệp còn bị mất hàng ngay trong cảng do hệ thống quản lý kho bãi hoạt động không hiệu quả.”
Vấn đề chuỗi cung ứng - Chưa thể tối ưu
Báo cáo Logistics Việt Nam 2019 đã có chỉ ra điểm số đánh giá của doanh nghiệp Việt Nam và Ngân hàng Thế giới về năng lực logistics quốc tế của các doanh nghiệp Việt Nam.
Theo đó, khả năng truy xuất và theo dõi lô hàng được đánh giá thấp nhất bởi doanh nghiệp Việt Nam.
Ngoài ra, ngân hàng Thế giới lại đánh giá cơ sở hạ tầng là điểm yếu nhất trong hệ thống logistics Việt Nam.
Điều này được giải thích là do các công ty Việt Nam chưa tận dụng công nghệ thông tin trong vận tải giao hàng nội địa.
Còn khi giao hàng quốc tế, chủ yếu doanh nghiệp Việt thuê dịch vụ ngoài của các doanh nghiệp logistics toàn cầu.
Đồng thời việc giãn cách xã hội kéo dài đã khiến 3 chuỗi cung lớn tại thị trường Việt bị chịu ảnh hưởng nặng nề.
Cụ thể, cho đến hiện tại, các chuỗi cung ứng lớn của thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh thành phía Nam - nơi bị tác động nặng nề nhất bởi đại dịch Covid đều có dấu hiệu bị đứt gãy.
Sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng mặt hàng nông - thuỷ sản chủ yếu là do nguồn lao động bị cách ly.
Mặt khác, nhiều vùng sản phẩm đến kỳ thu hoạch mà không có đầu ra và khó vận chuyển cũng là nguyên nhân gây ra đứt gãy.
Đứt gãy chuỗi cung ứng đã đẩy các nhà bán hàng vào tình thế “sống dở chết dở”, phải liên tục điều chỉnh kế hoạch phân phối hoặc tệ hơn là hàng bị quá hạn, phải vứt bỏ.
Tính hiệu quả trong quá trình vận hành
Việc Hiệp định CPTPP và Hiệp định EVFTA có hiệu lực đã đặc biệt buộc các doanh nghiệp Việt phải “chơi theo luật mới”.
Hai hiệp định này đã tạo cơ hội lớn cho các doanh nghiệp Việt thâm nhập vào thị trường quốc tế.
Nhưng ngược lại, với việc cam kết mở cửa dịch vụ, đầu tư và phân phối cũng sẽ giúp các tập đoàn quốc tế mạnh tay hơn trong việc đầu tư vào hoạt động phân phối và bán lẻ tại Việt Nam.
Việc này sẽ tạo một sức ép lớn và là mối lo ngại cho các doanh nghiệp Việt.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng phải chịu một sức ép khổng lồ khác đến từ đại dịch Covid. Và qua đại dịch, những kẽ hở trong khâu quản lý vận hành của doanh nghiệp cũng được bộc lộ.
Để tăng “hệ miễn dịch” cho hệ thống phân phối của mình, các doanh nghiệp cần nhanh chóng tiến hành chuyển đổi số trong quá trình vận hành doanh nghiệp.
Đáng ngạc nhiên, điểm sáng của năm 2021 so với 2020 là sự chuyển dịch nội bộ kênh phân phối và cả tốc độ chuyển dịch cũng đều đạt mức độ mạnh mẽ.
Ông Lê Trí Thông – Tổng giám đốc Công ty Vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ) – cho biết:
“Kênh phân phối của PNJ trước đây chủ yếu là trải nghiệm thực tế, khi dịch Covid-19 bùng phát, mọi người ngại mua sắm ở nơi tụ tập đông người, tăng mua bán trực tuyến, PNJ đã triển khai kênh trực tuyến trong dịp Ngày Tình yêu (14/2), Ngày Quốc tế phụ nữ (8/3)…, ngay lập tức được khách hàng hưởng ứng và tăng trưởng nhanh. Đến nay, PNJ đã bổ sung thêm trung tâm xử lý đơn hàng trực tuyến ở các khu vực khác nhau.”
Ba tối ưu trong một giải pháp
3 “tối ưu” để gia tăng hiệu quả phân phối hàng hóa: tối ưu trong lưu trữ hàng hóa, tối ưu trong xử lý đơn hàng, đóng gói và tối ưu trong quản lý kênh phân phối hàng hoá.
Tối ưu trong lưu trữ hàng hoá
Giảm thiểu thời gian, chi phí xử lý, tồn trữ và vận chuyển đơn hàng là các lợi ích của việc lưu trữ hàng hoá được tối ưu.
Dù có nhiều phương pháp được đưa ra để tối ưu hoá quy trình lưu trữ hàng hoá thì đây vẫn là một công việc không hề đơn giản.
Các doanh nghiệp hoàn toàn có thể đi theo phương pháp phân tích ABC (phân loại hàng theo giá trị tiền mặt), tối ưu sức chứa của kho, thắt chặt việc quản lý hàng hoá,...
Ngoài ra, một cách thức phù hợp với hầu hết quy mô doanh nghiệp là sử dụng vị trí BIN trong hệ thống quản lý lưu trữ.
Hệ thống vị trí BIN được biết đến như một bản đồ cung cấp chính xác vị trí lưu hàng thông qua chi tiết về hàng, cột và giá đỡ. Định dạng của số “bin” được tùy chỉnh theo nhu cầu của từng doanh nghiệp.
Với phương pháp tối ưu hoá lưu trữ hàng hoá này, bất kỳ nhân viên kho nào cũng dễ dàng tìm thấy sản phẩm.
Tối ưu trong xử lý đơn hàng và đóng gói sản phẩm
Trong quá trình phân phối hàng hóa đến tay người tiêu dùng, xử lý và đóng gói đơn hàng là công đoạn hết sức cần thiết để đảm bảo đơn hàng của nhà bán trên đường vận chuyển tới khách hàng không gặp bất kỳ vấn đề nào.
Thế nhưng, dù chỉ gồm 4 bước đơn giản: tiếp nhận & xác nhận đơn hàng, đặt lệnh in phiếu xuất kho kiêm gửi hàng trong kho, xếp đơn hàng và đóng gói để tối ưu quy trình này nhưng không phải nhà bán nào cũng biết.
Tối ưu trong quản lý kênh phân phối hàng hóa
Trong thời thế thị trường đang cạnh tranh mạnh mẽ như hiện nay thì kênh phân phối chính là cầu nối cần thiết để doanh nghiệp đưa sản phẩm của mình tới gần hơn với khách hàng.
Việc quản trị kênh phân phối sao cho tối ưu nhất có thể đòi hỏi nhà lãnh đạo, nhà bán phải nhanh nhạy nắm bắt được những biến đổi thị trường để quản lý kênh phân phối hiệu quả.
Và một trong những giải pháp có tính hiệu quả bền vững nhất là đưa công nghệ vào quản lý, tối ưu dữ liệu.
Trên thực tế, mọi vấn đề của xã hội đều là khởi nguồn của những ý tưởng hay mô hình kinh doanh mới.
Hiện nay, có một giải pháp trọn gói mang tên Fulfillment - Hoàn tất đơn hàng, hỗ trợ bán hàng trên toàn thế giới của Boxme đã được ra đời nhằm giúp nhà bán hoàn thành nhiệm vụ tối ưu hóa trong quản lý kênh phân phối.
Với dịch vụ Fulfillment, Boxme sẽ “chăm sóc” nhà bán từ khâu nhận sản phẩm, liên hệ với các kênh bán hàng, đồng bộ đơn hàng đến đóng gói và vận chuyển sản phẩm đến tay người tiêu dùng cuối cùng.
Qua giải pháp trọn gói này, Boxme cũng cập nhập giúp các nhà bán tình trạng tồn kho và tình trạng thực tế giao vận chuyển của các đơn hàng.
Có thể thấy, chỉ duy nhất một dịch vụ Fulfillment của Boxme cũng đã giúp các nhà bán hoàn thành nhiệm vụ 3 “tối ưu” khó nhằn để thúc đẩy tính hiệu quả trong quá trình quản lý kênh phân phối hàng hóa của mình.
Thục San - Trends Việt Nam