Nigeria ra mắt “Tiền kỹ thuật số eNaira” và những tham vọng thúc đẩy tài chính trong tương lai

Tháng 10/2021, Tổng thống Nigeria - Ông Muhammadu Buhari đã công bố phát hành đồng tiền kỹ thuật số có tên là eNaira.

Phát biểu tại buổi lễ công bố đồng tiền số eNaira, ông Buhari cho biết.

Nigeria là quốc gia đầu tiên tại châu Phi và cũng là một trong những quốc gia đầu tiên trên Thế Giới phát hành đồng tiền điện tử rộng rãi trong công chúng.

Trước đó Bahamas trở thành quốc gia đầu tiên trên Thế Giới ra mắt đồng tiền kỹ thuật số được gọi là The Sand Dollar.

Với việc phát hành đồng eNaira, Nigeria đã gia nhập nhóm các quốc gia, trong đó có Trung Quốc, sử dụng và thí điểm sử dụng tiền kỹ thuật số có sự bảo trợ của Ngân Hàng Trung Ương.

Tiền kỹ thuật số eNaira là gì?

Tiền kỹ thuật số (Digital Currency) là một dạng tiền tệ chỉ có ở dạng kỹ thuật số hoặc điện tử và không ở dạng vật lý.

Ngân Hàng Trung Ương Nigeria (CBN) đã hợp tác cùng công ty fintech Bitt tại Barbados để phát triển tiền kỹ thuật số eNaira.

Về cơ bản, eNaira là phiên bản điện tử của tiền giấy Naira và có giá trị ngang nhau.

Nó không thay thế tiền mặt mà chỉ nhằm cung cấp công cụ thanh toán hiệu quả, an toàn.

Cũng vì điều này, eNaira không biến động mạnh về giá trị như các loại tiền ảo phi tập trung như Bitcoin.

Tiền điện tử của Ngân Hàng Trung Ương (CDBC) được coi là đồng tiền hợp pháp, trong khi tiền điện tử khác vẫn chưa được các Chính Phủ kiểm soát.

Đồng tiền kỹ thuật số được xây dựng dựa trên công nghệ sổ cái phân tán của Blockchain, giúp giảm nguy cơ gian lận.

Đảm bảo mỗi đồng eNaira là duy nhất và không thể bị sao chép hoặc làm giả.

Theo dự án giá truy dấu CDBC của Hội đồng Đại Tây Dương, đến nay đã có 5 quốc gia phát hành CDBC.

Và 14 quốc gia khác đang trong giai đoạn thí điểm sử dụng tiền kỹ thuật số, trong đó có Thụy Điển và Hàn Quốc.

Tại Tây Phi, Ghana cũng đang nghiên cứu phát hành đồng tiền điện tử đầu tiên của nước này.

Nguồn gốc cho sự ra đời của eNaira

Thời gian qua, việc sử dụng các loại tiền điện tử ngày càng trở nên phổ biến ở Nigeria khi người dân tìm cách tránh sử dụng đồng nội tệ Naira đang ngày càng suy yếu.

Cùng với đó là ứng phó với tình trạng giá cả sinh hoạt leo thang tại quốc gia đông dân nhất châu Phi này.

Giá trị của eNaira sẽ tăng hoặc giảm so với USD nhưng không có khả năng biến động như tiền điện tử.

eNaira sẽ cho phép thanh toán và chuyển tiền trực tiếp giữa người Nigeria trong và ngoài nước.

Sự ra đời của đồng tiền kỹ thuật số sẽ giúp cải thiện hoạt động trao đổi thương mại xuyên biên giới.

Mang lại nhiều giải pháp tài chính hơn cho những lao động làm việc trong các lĩnh vực không chính thức và tăng kiều hối.

Sự bùng nổ của COVID-19 đã dẫn đến việc đóng cửa các chi nhánh ngân hàng trên toàn quốc.

Điều này đã dẫn tới nhiều người dân Nigeria không có tài khoản ngân hàng ở các vùng sâu, xa không thể tiếp cận các dịch vụ tài chính.

Khoảng 55% người dân Nigeria trưởng thành, tương đương khoảng 58 triệu người, không có tài khoản ngân hàng vào năm 2020.

Việc phát hành eNaira nhằm mục đích đưa hàng triệu người Nigeria tiếp cận các dịch vụ ngân hàng.

Sau khi phát hành đồng tiền điện tử, ngân hàng cũng sẽ tiếp tục thực hiện những điều chỉnh và cải tiến cần thiết để đảm bảo eNaira sẽ mang lại lợi ích cho mọi người dân.

Đặc biệt là những người ở khu vực nông thôn và những người gặp khó khăn khi tiếp cận dịch vụ ngân hàng.

Tuy nhiên, việc triển khai ban đầu sẽ chỉ diễn ra ở một số khu vực tại các Thành phố, các khu vực ở vùng nông thôn sẽ chưa được tiếp cận trong khoảng thời gian tới.

Làm thế nào để có thể sử dụng đồng tiền số eNaira?

Để sử dụng eNaira, người dùng cần tạo một ví eNaira, được xem là bộ nhớ số được quản lý bằng công nghệ Blockchain.

Để tạo ví eNaira trên điện thoại, khách hàng cần tải xuống ứng dụng eNaira từ Google Play hoặc Apple Store.

Với người dùng điện thoại phổ thông có thể sử dụng các mã USSD và làm theo các hướng dẫn đăng ký.

Để đăng ký ví Speed, eNaira yêu cầu người dùng nhập số điện thoại, email, mã số xác nhận ngân hàng (BVN).

Để nạp eNaira, người dùng đăng nhập vào ứng dụng ngân hàng rồi chuyển tiền sang ví Speed.

Người dùng có thể gửi eNaira sang ví Speed của người khác bằng cách quét mã QR.

Phiên bản eNaira hiện tại tập trung vào giao dịch cá nhân (P2P) và từ cá nhân đến doanh nghiệp (P2B), thông qua hai ví Speed và Merchant.

Tính đến tháng 12/2021, Ngân hàng Trung ương Nigeria ghi nhận 583.000 ví cá nhân và 83.000 ví Merchant với tổng giao dịch đạt 188 triệu Naira.

Ngân hàng đang cố gắng tăng tỷ lệ sử dụng eNaira tại quốc gia hơn 200 triệu dân với GDP thường niên gần 500 tỷ USD.

Đặc biệt, Tổng thống Buhari kỳ vọng eNaira sẽ tăng GDP cả nước lên thêm 29 tỷ USD trong 10 năm tiếp theo.

Những lợi ích của eNaira mang lại cho người dùng

Tiền kỹ thuật số eNaira không hẳn là những giá trị ảo như những loại tiền điện tử khác, người dân có thể sử dụng eNaira trong mua sắm và sinh hoạt hàng ngày.

Tại Nigeria cho phép người dân địa phương thanh toán hóa đơn, đăng ký TV và vé máy bay bằng eNaira.

Ngoài ra, khách hàng sẽ có thể sử dụng ví eNaira của mình để mua hàng tại cửa hàng bằng cách quét mã QR.

eNaira sẽ là tiền hợp pháp và người dùng sẽ có thể thực hiện thanh toán ngang giá trị cho bất kỳ ai có ví eNaira mà không cần phải sử dụng trung gian.

Sử dụng đồng tiền kỹ thuật số eNaira cũng nhằm mục đích thúc đẩy kiều hối.

Bằng cách đáp ứng người dân Nigeria ở nước ngoài gửi tiền đến theo cách cách rẻ, an toàn và nhanh hơn.

Theo Ngân hàng Thế giới (WB), lượng kiều hối đến Nigeria đạt hơn 17,2 tỷ USD vào năm 2020.

Kiều hối là một phần không thể thiếu của nền kinh tế Nigeria, đặc biệt là đối với các nền kinh tế không có ngân hàng.

Giao dịch với eNaira còn giúp tăng cường tính minh bạch.

Bằng cách cho phép cơ quan quản lý giám sát tốt hơn các giao dịch tiền tệ và hạn chế giao dịch thị trường chợ đen mua bán naira giấy.

Theo CBN đã tuyên bố sẽ không tính phí cho các cá nhân đối với các giao dịch.

Những người có tài khoản ngân hàng có thể gửi hoặc nhận tiền bằng tài khoản ngân hàng hoặc thẻ tín dụng được liên kết với ví eNaira của họ.

Người Nigeria không sử dụng dịch vụ ngân hàng sẽ có thể thực hiện các giao dịch lên đến 50.000 Naira/ngày (~ 110 USD) mà không cần tài khoản ngân hàng.

Khách hàng có thể theo dõi ví tiền, số dư và lịch sử giao dịch của mình.

Tuy nhiên, tiền được giữ trong ví eNaira sẽ không được trả bất kỳ khoản lãi nào.

CBN cũng đang cân nhắc biến eNaira thành cổng thanh toán (gateway) công nghệ mà các cửa hàng đang sử dụng.

Để chấp nhận thanh toán bằng thẻ ghi nợ hay thẻ tín dụng, nhằm thúc đẩy việc sử dụng CBDC.

Nếu thực hiện được những thay đổi này, nó sẽ thay đổi đáng kể triển vọng của chiến lược tài chính toàn diện của Nigeria.

Ví eNaira có thể được coi là hoạt động hiệu quả như một khoản tiền gửi tại Ngân Hàng Trung Ương.

Điều này có thể làm giảm nhu cầu gửi tiền trong các ngân hàng thương mại.

Báo cáo của Gemini chỉ ra rằng 26% người Nigeria đang nắm giữ ít nhất một tài sản tiền mã hóa.

Kết luận

Tiền kỹ thuật số eNaira còn được kỳ vọng là một giải pháp thay thế cho thị trường chợ đen tiền điện tử, cho phép các cơ quan chức năng giám sát trực tiếp giao dịch và quyền riêng tư.