Đến Thái Lan, ăn côn trùng: Nên thử!
Anh Joseph Sherwood, chủ nhân của trang Blog A Little Bit Human, mô tả Thái Lan là nơi đưa những thách thức đối với các tín đồ ẩm thực ưa mạo hiểm lên tầm cao mới:
"Nếu bạn nghĩ bạn chịu được mùi sầu riêng, thì bạn hãy chuẩn bị cho những bất ngờ lớn hơn.
Thái Lan còn có nhiều món độc lạ hơn nhiều so với thứ quả nặng mùi đó".
Trong số những món "đặc sản" của Thái Lan luôn xuất hiện trong danh sách "món lạ" của các Blogger nước ngoài, chúng ta có thể dễ dàng nhìn thấy điểm chung:
Đó là những loài côn trùng mà có thể nhiều người chỉ nghĩ đến thôi đã thấy rùng mình.
Nhưng côn trùng có mùi vị ra sao mà người Thái bán chúng nhiều trên đường phố đến vậy?
Anh Mark Wiens, chủ nhân trang Blog Migrationology, đã trải nghiệm các món "lạ" này và gọi chúng là "đồ ăn vặt tự nhiên thay thế cho những gói khoai tây chiên, snack công nghiệp".
Theo anh Mark, Thái Lan là nơi "ăn vặt không chỉ để thỏa mãn cơn thèm, mà còn là một cách sống giải trí".
Tại Thái Lan, cách chế biến côn trùng phổ biến là chiên ngập dầu đến khi chúng giòn rụm và tẩm muối để có món ăn nhẹ vừa lạ miệng, vừa giàu Protein.
Thông thường, một xe bán côn trùng chiên có khoảng 5-10 loại.
Anh Mark đã mua hẳn một túi lớn, giá 100 Baht (khoảng 65.000 VNĐ theo tỷ giá hiện tại) gồm nhiều loại côn trùng để ăn thử, và phải công nhận rằng túi "đồ ăn vặt" này là quá nhiều đối với anh và người đồng hành.
Sau khi đã lấy đầy một túi 100 Baht, người bán hàng rắc thêm chút tiêu và vài giọt xì dầu để tăng thêm hương vị cho món ăn, dù các loại côn trùng này đều đã được chiên vàng và nêm muối rất đậm đà.
Lời khuyên của anh Mark cho những người lần đầu tiên thử ăn món côn trùng này:
"Dù các loài côn trùng này có hơi đáng sợ, nhưng hãy tự nhủ trong đầu rằng chúng đều an toàn và vô hại khi đã được chế biến!".
Trong túi "đồ ăn vặt" giá 100 Baht, châu chấu chiên là một trong những loài côn trùng khiến anh Mark bất ngờ và tâm đắc nhất.
"Hãy quên snack khoai tây đi, những chú châu chấu này còn giòn hơn nhiều, cảm giác giống như da heo chiên ngập dầu nhưng lại giòn tan, thanh nhẹ hơn.
Tôi vẫn thấy một chút vị côn trùng, nhưng chủ yếu là vị muối tiêu.
Cắn miếng châu chấu có cảm giác giống như cắn miếng snack Cheetos vậy", anh Mark viết.
Bọ nước khổng lồ cũng mang lại cho anh Mark một trải nghiệm thú vị.
Anh mô tả: "Bọ nước khổng lồ có hương vị rất đặc trưng gợi nhớ đến cam thảo đen hoặc hoa hồi.
Phần thân của nó hơi mọng nước, và tôi thấy nó có vị hơi giống trứng bác, trong khi phần đầu có vị hơi giống cua ngâm chua".
Giống như Việt Nam, người Thái cũng ăn tằm và nhộng tằm.
Anh Mark cảm nhận rằng chúng có vẻ ngoài như những miếng gnocchi (món pasta khoai tây của Italy) nhỏ, nhưng hương vị thì bùi béo gần giống như đậu phộng, và do được tẩm muối nên chúng cũng có vị mặn.
Sâu tre chiên cũng là món người Thái rất ưa thích.
Anh Mark mô tả chúng giống như những que snack Cheetos không có bột phô mai, ăn vào "khá giống bỏng ngô, cả về mùi vị và kết cấu".
Món cuối cùng trong danh sách của anh Mark là dế mèn, món "nhiều vị bọ nhất" trong trong túi đồ ăn vặt 10 Baht và cảm nhận của anh là chúng hơi khô.
Ngoài những món anh Mark đã trải nghiệm, Thái Lan còn có nhiều món lạ khác như kiến đỏ, bọ cạp... tuy nhiên chúng không phổ biến trên đường phố bằng các loài côn trùng kể trên.
Đối với chủ nhân trang Blog Karolinapatryk, bọ cạp xiên que chiên giòn trông "khá đáng sợ", nhưng có vị "ngon một cách đáng ngạc nhiên".
"Nếu bạn thắc mắc bọ cạp có vị gì, thì nó khá giống Snack khoai tây, nhưng tốt cho sức khỏe hơn nhiều vì bọ cạp có đến 50% là Protein!", theo bài đăng trên Blog Karolinapatryk.
Từ đường phố đến nhà hàng sang trọng
Đối với nhà hàng Insects in the Backyard ở Thái Lan, từ niềm đam mê và sức sáng tạo vô tận, các loài côn trùng đã được nâng lên tầm cao mới trên đĩa thức ăn.
Một con bọ nước khổng lồ với đôi cánh dang rộng "đậu" trên mì ống - nghe thật tao nhã, nhưng lại là thách thức đối với những thực khách lần đầu trải nghiệm, theo Channel News Asia.
Bếp trưởng Surasit Buttama - hay còn được biết đến với biệt danh là "Bếp trưởng Gong" của nhà hàng.
Anh tin rằng nhà hàng của anh đang tiến từng bước chắc chắn trên hành trình tìm kiếm loại Protein thay thế có khả năng làm rung chuyển ngành công nghiệp nhà hàng ở Thái Lan và xa hơn thế trong tương lai.
"Chúng tôi cố gắng chế biến côn trùng thành thực phẩm để mọi người trải nghiệm, ăn và nếm, nhằm giúp họ mở mang đầu óc để chuẩn bị cho tương lai", bếp trưởng Gong cho biết.
Tất cả côn trùng được sử dụng trong nhà hàng đều được nuôi hoặc bắt ở miền Bắc và miền Đông Thái Lan, giúp người dân và các doanh nghiệp địa phương phát triển bền vững.
Bếp trưởng Gong cho biết, ngoài niềm vui anh có được từ việc thử nghiệm và sáng tạo, anh cũng rất mong có thể giúp giải quyết các vấn đề về nguồn cung thực phẩm hiện nay.
"Chúng tôi nhận thấy rằng trong tương lai, dân số trên thế giới sẽ tăng lên và sẽ không có đủ nguồn Protein cho tất cả mọi người.
Chúng ta sẽ sử dụng nhiều nước hơn, nhiều điện hơn và nhiều nhân lực hơn.
Vì vậy, chúng tôi đã tìm kiếm các nguồn Protein thay thế, và tìm thấy côn trùng", bếp trưởng Gong nói.
Tương lai của ngành thực phẩm
Côn trùng hiện được ví như "thực phẩm tương lai" của nhân loại, và Thái Lan là một trong số những quốc gia đi đầu về loại thực phẩm này.
Với tình hình dân số thế giới sẽ tăng lên 9 tỷ người vào năm 2050 và lượng khí thải đáng quan ngại từ ngành chăn nuôi đang ngày càng tăng cao.
Dựa trên các chỉ số dự báo các chuyên gia cho rằng chế độ ăn uống của con người phải thay đổi để đảm bảo một tương lai bền vững, theo Al Jazeera.
Ông Arnold van Huis, giáo sư danh dự về côn trùng học nhiệt đới tại Đại học Wageningen, Hà Lan, cho biết:
Côn trùng tốt hơn 8 lần so với thịt bò đối với hành tinh của chúng ta.
Là người đã dành phần lớn sự nghiệp nghiên cứu về việc sử dụng côn trùng trong ngành thực phẩm, ông Van Huis nhấn mạnh:
"Tôi nghĩ ăn côn trùng sẽ an toàn hơn thịt gà hay thịt lợn, bò.
Các loại dịch bệnh ở gia súc có khi còn nguy hiểm đối với con người hơn bất cứ thứ gì có trong côn trùng".
Theo ông Van Huis, để sản xuất 1kg thịt bò cần khoảng 25kg (55lbs) thức ăn, trong khi 1kg dế giàu Protein chỉ cần 2kg (4,4lbs) thức ăn.
Côn trùng là loài máu lạnh, chúng không tiêu hao năng lượng để tạo ra thân nhiệt như loài bò.
Trong khi đó, nuôi gia súc cũng tốn nước hơn khoảng 6 lần so với lượng nước mà côn trùng cần.
"Khoảng 80% diện tích đất nông nghiệp trên thế giới đã được sử dụng cho chăn nuôi. Chúng ta cần phải thay đổi", chuyên gia này cho biết.
Mặc dù vậy, việc thay đổi thói quen và nhận thức của người tiêu dùng không phải là điều dễ dàng.
Và những nhà hàng như Insects in the Backyard, hay những xe đẩy bán côn trùng chiên giòn trên đường phố Thái Lan đang góp phần làm điều đó.