“Ok gượm đã, tôi hiểu chiến lược này là tốt cho Microsoft, nhưng nó có lợi gì cho Yahoo?” giám đốc cấp cao Michael Wolf đặt câu hỏi cho CEO tạm quyền Ross Levinsohn trong buổi thuyết trình hoạch định tương lai cho gã khổng lồ Internet đang trên đà sa sút Yahoo.

Đó là một ngày tháng 7/2012, trong phòng họp ở tầng 2 trụ sở Yahoo tại Sunnyvale, Ross Levinsohn cảm thấy ngột ngạt khi bị chất vấn bởi Hội đồng quản trị về kế hoạch mang tầm nhìn ngắn hạn của mình.

Daniel Loeb, một nhà đầu tư chiến lược cùng sát cánh, ủng hộ Ross Levinsohn cũng cảm thấy ngao ngán về kế hoạch này và tỏ ra thờ ơ vì trong suốt buổi thuyết trình ông chỉ nghịch điện thoại.

Levisohn đã thức trắng một đêm dài nhất trong cuộc đời khi biết chắc rằng vị trí CEO của Yahoo không thuộc về mình dù trước đó ông hoàn toàn tự tin rằng mình sẽ ngồi vào ghế CEO của Yahoo khi kết đồng minh với một số nhà đầu tư lẫn giám đốc cấp dưới.

“Ai sẽ ngồi chiếc ghế nóng?” Levisohn suy nghĩ và liệt kê ra một loạt những tên tuổi đang lên ở Thung lũng Silicon. Và tối muộn đó, một người bạn ở Google gọi cho ông thông báo rằng có người phụ nữ tên Marissa Mayer đã được gọi đi phỏng vấn.

Đó là khoảnh khắc Levinsohn biết rằng người phụ nữ 37 tuổi này, nhân viên thứ 20 của Google sẽ chèo lái con thuyền trị giá 30 tỷ USD. Chỉ có một điều duy nhất ông không thể ngờ tới rằng bà Marissa Mayer sẽ là “thuyền trưởng” cuối cùng của con tàu Yahoo trị giá hàng tỷ đô.

CEO thứ 8 của Yahoo- bà Marissa Mayer.

CEO thứ 8 của Yahoo- bà Marissa Mayer.

Một vấn đề mà Marissa Mayer mắc phải giống với 7 đời CEO trước là đưa ra các chiến lược thâu tóm bên ngoài mà quên đi việc củng cố bên trong. Hậu quả, Yahoo thường có những vụ mua hớ kinh điển đi vào lịch sử công nghệ Mỹ.

Năm 1999, Yahoo thâu tóm web nghe radio Broadcast.com với giá 5,7 tỷ USD để rồi đóng cửa vào năm 2002. Cũng trong năm 1999, Yahoo bỏ ra 3,57 tỷ USD thâu tóm dịch vụ lưu trữ web GeoCities để rồi xóa sổ vào năm 2009 cùng hàng tá các dịch vụ không có lãi khác.

Khi lên vị trí CEO, Marissa Mayer đã triển khai việc thâu tóm mạng xã hội Tumblr với giá 1,1 tỷ USD và một số nền tảng nhỏ nhưng không vận hành tốt sau đó. Trái lại, Yahoo buộc phải bán nhiều tài sản giá trị lớn như cổ phẩn ở Alibaba và đóng cửa các dịch vụ.

Yahoo mua lại Tumblr với giá 1,1 tỷ USD.

Yahoo mua lại Tumblr với giá 1,1 tỷ USD.

Quá khứ huy hoàng.

Trở lại những tháng ngày khi Internet còn sơ khai, con người chưa có cách nào để tìm kiếm nhanh các trang web mình cần ngoài việc truyền miệng. David Filo và Jerry Yang chợt nảy ra một ý tưởng lập một trang web với cái tên “Cẩm nang của Jerry và David đến thế giới World Wide Web” khi đang loay hoay tìm kiếm website của trường.

Tuy nhiên, sau hai người đã đổi tên là Yahoo để nghe ngầu hơn và năm 1995, Yahoo đã cung cấp tính năng tìm kiếm rất quan trọng, được coi là hướng dẫn viên du lịch đầu tiên trên Internet vào thời gian đó.

Logo Yahoo năm 1995.

Logo Yahoo năm 1995.

Bắt đâu phát triển thần tốc, Yahoo chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng năm 1996 và trở thành công ty Internet thành công nhất trong bối cảnh bong bóng dot-com có nguy cơ sắp phát nổ tại Mỹ.

Kinh doanh vung tiền tỷ của Yahoo không thành công như mong đợi, hầu hết đều là những vụ thâu tóm đối thủ thất bại ngoại trừ vụ mua 40% cổ phần ở Alibaba với giá 1 tỷ USD vào năm 2015. Nhưng thành công mua được số cổ phiếu đó cũng chỉ vì mối quan hệ tình cờ giữa hai nhà sáng lập Jerry Yang và Jack Ma.

Le lói rồi vụt tắt chính là để miêu tả tình trạng Yahoo. Ngày 13/06/2017, hãng viễn thông Verizon hoàn tất thương vụ thâu tóm phần lớn sản phẩm của Yahoo với giá 4,5 tỷ USD, tài sản còn lại đổi tên thành Altaba.

Năm 2019, Yahoo được công ty mẹ Verizon tái cấu trúc thương hiệu còn Altaba cũng thanh lý nốt tài sản để giải tán công ty. Một thời huy hoàng của Yahoo chấm dứt từ đây.

Di sản để lại.

Yahoo chẳng để lại di sản to lớn nào ngoài bài học xương máu cho những kẻ ngủ quên trên chiến thắng. Có lẽ thấm thía bài học này nhất chính là MySpace và Zing Me, khi cả hai có được thị phần khống chế ở những thị trường nó hoạt động, trước khi bị Facebook qua mặt.

MySpace như một mớ hỗn độn khi ngập tràn quảng cáo khiến người dùng quay lưng, Zing Me là loạt các tính năng tập trung phục vụ game thủ PC thay vì tối ưu hóa cho người dùng phổ thông.

Nhưng cũng như Yahoo, Facebook đang bị đe dọa bởi Twitter và TikTok ở Mỹ, hay ở ứng dụng nhắn tin OTT, WhatsApp là ứng dụng số một toàn cầu và ở thị trường đặc thù như Nga và Việt Nam, mọi người lựa chọn Telegram và Zalo thay vì Facebook Messenger.

Facebook có thể sẽ bị "đe dọa" bởi TikTok.

Facebook có thể sẽ bị "đe dọa" bởi TikTok.

Người Mỹ cũng ưa chuộng dùng Twitter nhiều hơn.

Người Mỹ cũng ưa chuộng dùng Twitter nhiều hơn.

Đối với Zalo, nền tảng này chỉ tập trung khai thác thế mạnh nhắn tin miễn phí ở thị trường ngách, đặc biệt lợi thế là hoạt động ổn định trên hạ tầng mạng 2G. Các tính năng mạng xã hội sau này mới được mở ra khi đã có hàng triệu người dùng, đủ sức trở thành đối tượng nhất định với Facebook.

Tuy vậy, chặng đường mà mạng xã hội Việt phải kiên trì bước tiếp vẫn còn rất dài, như Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng từng nói trong lễ ra mắt Lotus, “trong một thế giới kinh doanh mà người thắng cuộc gần như hưởng lợi tất cả, thì những người đi sau chỉ còn một cách duy nhất là có cách tiếp cận mới, khác biệt, có tính đột phá”.

Theo SOHA