Tìm hiểu mobile money là gì, những doanh nghiệp nào đăng ký thí điểm mobile money tại đây.

Việt Nam hiện có hơn 124 triệu thuê bao di dộng, tạo ra một mảnh đất màu mỡ để phát triển cho các doanh nghiệp viễn thông khi doanh thu từ các hoạt động cốt lõi như cước viễn thông, dữ liệu đã đến giai đoạn khó tăng trưởng.

null Một số ưu điểm của Mobile Money.


Dù vậy, việc tham gia sâu vào lĩnh vực công nghệ tài chính không hề đơn giản vì những lý do sau đây.

Vấn đề xác thực với khách hàng

Với Mobile Money, mỗi khách hàng chỉ được mở một tài khoản thanh toán theo SIM chính chủ tại một nhà mạng.

Chính vì vậy, hai năm qua, các cơ quan quản lý và nhà mạng đã mạnh tay xử lý nạn SIM rác, cuộc gọi, tin nhắn rác để dọn đường cho việc phát triển Mobile Money.

Dù đã giảm khá nhiều nhưng tình trạng SIM kích hoạt sẵn được bày bán công khai vẫn tồn tại ở một số khu vực hay SIM chưa đúng thông tin vẫn chưa được giải quyết triệt để.

"Nếu việc định danh khách hàng, quản lý SIM rác và giao dịch ẩn danh không được thực hiện chặt chẽ, Mobile Money có thể là kênh để rửa giao dịch, ảnh hưởng đến công tác phòng chống rửa tiền".

- Viện Đào tạo và Nghiên cứu Ngân hàng BIDV nhận định trong báo cáo về dịch vụ này.

Theo quyết định 316 của Thủ tướng, các doanh nghiệp thí điểm Mobile Money phải chịu trách nhiệm định danh, nhận biết (KYC) (*) khách hàng chính xác.

Tìm hiểu về eKYC - phương pháp định danh khách hàng điện tử của các ngân hàng tại đây. 

Trong trường hợp không gặp mặt trực tiếp khách hàng lần đầu mở tài khỏa Mobile Money, nhà mạng phải xây dựng, ban hành quy trình đăng ký điện tử phù hợp quy định pháp luật về phòng, chống rửa tiền...

null Nhà mạng cần xây dựng, ban hành quy trình đăng ký điện tử phù hợp quy định pháp luật về phòng, chống rửa tiền...


Ngay với cả các ngân hàng, công ty tài chính giàu kinh nghiệm, việc xác thực thông tin khách hàng qua kênh hoặc ứng dụng trực tuyến hiện vẫn còn có những kẽ hở.

Điển hình là rất nhiều trường hợp không vay tiền những bỗng dưng mắc nợ công ty tài chính vì bị kẻ xấu giả mạo chứng minh thư để qua mặt hệ thống eKYC. Điều này cũng biến chính doanh nghiệp thành nạn nhân của lừa đảo.

Do đó, đây cũng là một thách thức nhà mạng cần giải quyết, để tránh các hệ lụy xấu có thể xảy ra với cả doanh nghiệp và khách hàng.

Bài toán quản lý các điểm giao dịch

Theo lãnh đạo của một doanh nghiệp ví điện tử có thị phần lớn tại thị trường Việt Nam, để hoạt động hiệu quả, các nhà mạng cần giải được bài toán hạ thấp chi phí nộp tiền vào tài khoản Mobile Money thông qua các điểm giao dịch.

Theo ông, điển hình như với hình thức nạp thẻ cào vào tài khoản viễn thông, chi phí phát hành và phân phối mất vài phần trăm giá trị thẻ cào. Trong khi đó, thông lệ thị trường hiện nay, công cụ thanh toán nộp tiền từ tài khoản ngân hàng chỉ mất dưới 1%, kể cả ví điện tử.

"Khi nạp tiền mặt tại điểm giao dịch sẽ phát sinh chi phí quầy, két, bảo vệ, độ trễ của dòng tiền. Làm sao để nạp tiền mặt vào Mobile Money tốn chi phí ít hơn thẻ cào", ông nói.

Nhà mạng luôn coi hàng chục nghìn điểm giao dịch của mình là lợi thế sẵn có. Nhưng nếu không quản lý chặt chẽ, xây dựng được quy trình đồng bộ, training nhân viên chuẩn chỉ, đây có thể lập tức trở thành điểm yếu, gót chân achilles, nhất là tại các khu vực vùng sâu, vùng xa...

null Làm thế nào để quản lý các điểm giao dịch cũng là một bài toán khó với các nhà mạng.


Cuộc cạnh tranh không cân sức với các ví điện tử và internet banking

Trong khi các ví điện tử và thanh toán online đã vận hành được nhiều năm, có lượng khách hàng ổn định và trung thành, thì mobile money vẫn còn là một kế hoạch.

Hơn nữa, ngoài lợi thế không cần tài khoản ngân hàng, Mobile Money thực sự chưa có nhiều ưu điểm hơn ví điện tử.

Theo nhiều khách hàng nhận xét, hạn mức 10 triệu đồng/ tháng cho một tài khoản Mobile Money trong 2 năm thí điểm là khá nhỏ. Thêm vào đó, việc không thể chuyển khoản khác nhà mạng cũng là trở ngại với người dùng.

Mức "quota" này sẽ khiến các nhà mạng khó làm hài lòng hoàn toàn tệp khách hàng trẻ ở thành thị với nhu cầu thanh toán không tiền mặt cao trong một tháng.

Chưa kể, để thu hút được lượng khách ở các đô thị lớn có sức chi tiêu trực tuyến mạnh, nhà mạng sẽ phải cạnh tranh khốc liệt với các ví điện tử hay với cả những ngân hàng đang đẩy nhanh phát triển ứng dụng ngân hàng số.

Thời gian qua, một số ví điện tử có tiềm lực như Momo, Airpay, Zalopay, Smartpay... chi đến cả chục USD khuyến mại cho mỗi một người dùng.

null Mobile Money sẽ phải cạnh tranh với hàng chục ví điện tử lớn nhỏ tại Việt Nam.


Tuy vậy, điểm lạc quan là người dùng Việt thường không trung thành với một ứng dụng, có thể lập tức chuyển sang những cái tên mới ra đời với ưu đãi nhiều hơn.

Nếu mạnh tay theo cuộc đua tốn kém này, các nhà mạng vẫn có thể biến Mobile Money thành một nhân tố hấp dẫn, tiếp sức thêm cho thị trường thanh toán điện tử Việt Nam.

Bích Hà - Trends Vietnam