Tinh bột kháng - Định nghĩa và phân loại

Tinh bột đề kháng hay tinh bột kháng (RS) là một dạng tinh bột không thể tiêu hóa được trong ruột non.

Do đó, nó được phân loại là một loại chất xơ, đồng thời tinh bột đề kháng sẽ cung cấp khoảng 2 kcal/gam.

Tinh bột kháng đi qua ruột non một cách nguyên vẹn và sau đó được lên men trong ruột già, tạo ra các axit béo chuỗi ngắn (SCFA) đóng vai trò như một nguồn năng lượng cho các tế bào ruột kết.

Tinh bột đề kháng tự nhiên thường có trong một số thực phẩm như chuối, khoai tây, ngũ cốc, đậu và hạt được sản xuất hoặc biến đổi thương mại, đưa vào một số sản phẩm thực phẩm.

Hiện nay, có năm loại tinh bột kháng khác nhau:

- Tinh bột kháng 1: là loại tinh bột không thể tiếp cận với các enzym tiêu hóa do các rào cản vật lý được hình thành bởi thành tế bào và nền protein và có trong thành phần bánh mì, hạt và đậu.
- Tinh bột kháng 2: tinh bột được bảo vệ khỏi quá trình tiêu hóa do cấu trúc tinh thể của chúng. Có trong khoai tây (số lượng cao hơn ở dạng sống so với nấu chín), chuối (số lượng cao hơn ở quả chưa chín).
- Tinh bột kháng 3: tinh bột được phân cấp trở lại được hình thành khi thực phẩm giàu tinh bột (ví dụ như khoai tây, mì ống) được nấu chín sau đó để nguội.
- Tinh bột kháng 4: tinh bột biến đổi hóa học được hình thành bằng cách liên kết chéo, ete hóa hoặc este hóa, có mặt trong thực phẩm có chứa tinh bột biến tính như một số loại bánh mì và bánh ngọt.
- Tinh bột kháng 5: hai thành phần khác nhau đã được đề xuất là RS5 hoặc là phức hợp amylose-lipid, hình thành trong quá trình chế biến hoặc được tạo ra nhân tạo; hoặc maltodextrin kháng được xử lý để sắp xếp lại các phân tử tinh bột một cách có chủ đích.

Giá trị dinh dưỡng của tinh bột kháng - Sản phẩm dinh dưỡng tốt cho sức khỏe

Các nghiên cứu đã chỉ ra người sử dụng tinh bột kháng có thể nhận được một số lợi ích sau:

- Cải thiện chức năng tiêu hóa: giảm táo bón, ngừng tiêu chảy và đại tiện đều đặn.

- Kiểm soát lượng đường trong máu, tăng độ nhạy insulin, giảm phản ứng đường huyết và insulin của thực phẩm.

- Kiểm soát cân nặng, làm tăng cảm giác no, giảm cảm giác đói và hỗ trợ trình trao đổi chất để giúp kiểm soát cân nặng.

- Một số lợi ích khác: cải thiện sức khỏe của thận, giảm viêm, giảm huyết áp và tăng cường sức khỏe của mắt.

- Hiện nay đang tiến hành thử nghiệm lâm sàng về việc sử dụng tinh bột kháng giúp làm giảm tỉ lệ nhập viện của bệnh nhân COVID-19 và giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh.

Ngoài ra, có một tuyên bố về sức khỏe đã được phê duyệt ở EU nói rằng các sản phẩm nướng có chứa ít nhất 14% tinh bột kháng thay cho tinh bột tiêu hóa làm giảm lượng đường huyết sau ăn.

Có thể có sự hiệp lực giữa tinh bột kháng và các loại chất xơ khác trong việc giảm phản ứng đường huyết.

Tuy nhiên, có rất ít bằng chứng cho thấy tinh bột đề kháng thực sự có thể làm giảm trọng lượng cơ thể ở người.

Vậy nên, đây không phải là một sản phẩm hỗ trợ giảm cân mà có tác động tích cực đến sự thèm ăn và sức khỏe của con người.

Tinh bột kháng và sự phổ biến trên thế giới - Úc, Mỹ, Anh đều khuyến khích sử dụng

Vào những năm 80 của thế kỷ trước, hai nhà khoa học người Anh, Hans Englyst và John Cummings đã phát hiện ra tinh bột kháng là thức ăn tốt nhất cho sự phát triển của vi khuẩn đường ruột, mang đến khả năng chinh phục hệ vi khuẩn đường ruột cho con người.

Các công bố khoa học của thế giới cho thấy nhu cầu tinh bột kháng mỗi ngày của một người là từ 10-30 gram nhưng đa phần mọi người chưa sử dụng đủ lượng này.

Trung bình, người Mỹ trên chế độ ăn uống tiêu chuẩn của Mỹ hấp thụ khoảng ba đến tám gram tinh bột kháng (amyloza) mỗi ngày.

Chính phủ của Mỹ cũng khuyến khích người dân của mình sử dụng tinh bột kháng nhiều hơn để cải thiện các vấn đề về sức khỏe.

Đồng thời, Viện khoa học CSIRO của Úc đã có khuyến nghị mỗi người nên sử dụng thường xuyên 20 gram tinh bột kháng mỗi ngày để nâng cao sức khoẻ và tuổi thọ của người dân.

Theo báo cáo của Hiệp hội Thực phẩm Úc, ăn chuối sẽ giúp giảm cân nhanh chóng nhờ lượng tinh bột kháng chứa trong loại trái cây phổ biến này.

Đến nay, trên thế giới chưa có nhiều nước sản xuất được loại thực phẩm tự nhiên có hàm lượng tinh bột kháng cao và đủ lượng cho một bữa ăn hàng ngày, dễ sử dụng và đủ khả năng chinh phục hoàn toàn hệ vi khuẩn đường ruột.

Tinh bột kháng “Made in Vietnam” xuất hiện ở Shark Tank - Hứa hẹn lan tỏa những giá trị sức khỏe trong tương lại

Shark Tank Việt Nam mùa 5 - Tập 4 có sự xuất hiện của Nguyễn Tuấn Dương, nhà sáng lập và điều hành của Công ty Cổ phần Chăm sóc Sức khỏe Đường ruột Việt Nam.

Tuấn Dương đến với Shark Tank với mong muốn chia sẻ 20% cổ phần để đổi lấy 4 tỷ tiền đầu tư nhằm mở rộng sản xuất, kinh doanh dòng sản phẩm tinh bột kháng tự nhiên, giúp giải quyết từ gốc phần lớn các vấn đề sức khỏe của người dân Việt.

Tuấn Dương diễn giải rằng 70 – 80% hệ miễn dịch hay sức đề kháng nằm ở đường ruột và do hệ vi khuẩn đường ruột quyết định.

Tuy nhiên, đa số mọi người chưa bao giờ biết nên cho vi khuẩn ăn gì để đa dạng về số loài và đủ về số lượng, đem lại lợi ích tốt nhất cho sức khỏe.

Sản phẩm đã được Viện Kiểm nghiệm thực phẩm quốc gia của Bộ Y tế công nhận là 14% tinh bột kháng trong 100g sản phẩm.

Theo thông tin từ Tuấn Dương, sản phẩm tinh bột kháng trong thời gian qua đã giúp hàng nghìn người thoát khỏi táo bón, đại tràng co thắt mãn tính lâu năm và trở về cuộc sống đời thường.

Đặc biệt từ đầu năm 2022, công ty Cổ phần chăm sóc sức khỏe đường ruột Việt Nam đã phối hợp với Hội Gia đình trẻ bại não Việt Nam hỗ trợ cho gần 100 trẻ thoát khỏi bệnh lý táo bón do phải dùng thuốc quá nhiều.

Nói thêm về tinh bột kháng, Tuấn Dương cho biết tỉ lệ thành công lên đến 90%.

Khách hàng mà startup này hướng đến là 30 triệu người Việt Nam đang bị táo bón, 20 triệu người bị các bệnh về đại tràng, 9 triệu người đang bị tiểu đường và tiền tiểu đường tuýp II, 25 triệu người có nguy cơ huyết áp thừa cân béo phì.

“Vì sức khỏe và tuổi thọ của người Việt, chúng tôi mong muốn rằng một ngày chúng ta ăn 3 bữa, thì hãy dành 1 bữa cho vi khuẩn bằng tinh bột kháng”, Tuấn Dương nhắn nhủ thêm.

Trong đậu xanh, hàm lượng tinh bột kháng chỉ là 0.14% nhưng qua 12 công đoạn của công ty thì đậu xanh tăng lên 100 lần và đạt mức độ 14%.

Sản phẩm có thể chịu được trên 100 độ, trong khi các tinh bột kháng khác thì từ 60 độ đã hết.

Nguồn nguyên liệu lớn nhất đang nhập từ Hải Dương và Hòa Bình và đang xây dựng một vùng nguyên liệu 3 hecta tại Mộc Châu, Sơn La.

Với một sản phẩm đầy tiềm năng, Shark Hưng và Shark Liên đã cùng đầu tư 4 tỷ đổi lấy 36% cổ phần của startup với điều kiện công ty có thể mua lại 6% cổ phần với giá gấp đôi sau 2 năm.

Thương vụ kết thúc thành công hứa hẹn một sự phát triển của tinh bột kháng và lan tỏa giá trị sức khỏe trong cộng đồng Việt Nam và quốc tế trong tương lai.